استویا معمولا جایگزینی ایمن و سالم برای قند و شکر در نظر گرفته می شود که میتواند برای شیرین کردن انواع مواد غذایی مورد استفاده قرار گیرد و مضرات قندهای تصفیه شده سفید را نیز ندارد. بعضی متخصصان معتقدند استفاده از استویا می تواند کالری دریافتی روزانه را کاهش دهد و با پایین آمدن ریسک پوسیدگی دندان همراه است. اگرچه نگرانی هایی نیز در خصوص ایمنی مصرف استویا به خصوص در مورد کسانی مطرح می شود که نسبت به تاثیرات آن حساس تر هستند. در این مقاله ایمنی مصرف استویا را با هم مرور می کنیم تا ببینیم که آیا باید جایی برای آن در رژیم غذایی روزانه مان باز کنیم یا نه؟
استویا چیست؟
استویا نوعی شیرین کننده طبیعی است که از برگ گیاه Stevia rebaudiana یا شیرین برگ گرفته می شود. استویا کالری ندارد، اما از شکر ۲۰۰ برابر شیرین تر است و به همین خاطر یکی از محبوب ترین شیرین کننده ها برای کسانی است که قصد لاغر شدن دارند و می خواهند مصرف قند و شکر سفید را کاهش دهند. در بعضی مطالعات نشان داده شده است که مصرف استویا می تواند منجر به کاهش قند و کلسترول خون شود.
با این حال تفاوت زیادی در کیفیت محصولات مختلف استویا وجود دارد. در واقع بسیاری از محصولات استویا که در بازار موجود هستند به شکل فراوری شده و با سایر شیرین کننده ها مانند دکستروز، مالتو دکسترین و… ترکیب شده اند که این کار می تواند روی اثرات استویا بر سلامتی شما تاثیر بگذارد.
برگ سبز استویا خالص ترین نوع آن است اما مطالعات زیادی در مورد ایمنی مصرف آن انجام نشده است. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، گلیکوزیدهای استویول را که از استویا گرفته می شوند، ایمن می داند و این یعنی مصرف آن در صنعت غذا در آمریکا آزاد است. اما این سازمان مصرف برگ سبزی استویا را هنوز تایید نکرده است زیرا مطالعات در خصوص تاثیرات مصرف آن کافی نیست. کمیته علمی غذا (SCF)و سازمان ایمنی غذایی اروپا (EFSA) مصرف گلیکوزیدهای استویول گلیکوزیدهای استویول را تا ۱٫۸ میلی گرم به ازای هر ۴۵۰ گرم وزن بدن ایمن می دانند.
دیابت و استویا
ممکن است مصرف استویا برای مبتلایان به دیابت مفید باشد، اما این بیماران باید مراقب نوع استویا مصرفی شان باشند. بعضی مطالعات نشان داده است که مصرف استویا می تواند به کنترل قند خون در مبتلایان به دیابت نوع دو کمک کند. اما یادتان باشد که همه استویاهای موجود در بازار خالص نیستند و ممکن است قند خون شما را افزایش دهند.
عوارض مصرف استویا
اگرچه در حالت کلی مصرف استویا ایمن است، اما در بعضی افراد می تواند منجر به بروز بعضی عوارض جانبی شود از جمله در یک مطالعه مشخص شده است که مصرف شیرین کننده های بدون کالری مثل استویا غلظت میکروب های مفید دستگاه گوارش را کاهش می دهد که نقش مهمی در پیشگیری از بیماری، هضم غذا و ایمنی بدن دارند.
همچنین در یک مطالعه دیگر مشخص شده است که مصرف شیرین کننده های بدون کالری مثل استویا در نهایت منجر به دریافت کالری اضافه در طول روز می شود. و حتی در یک مطالعه مروری دیگر مشخص شده است که مصرف این شیرین کننده ها با افزایش وزن و اندازه دور شکم همراه است.
در دیگر عوارض جانبی شیرین کننده های حاوی استویا می توان به مشکلات گوارشی، تداخل با داروهای کاهش دهنده قند خون و… اشاره کرد.